Besmetting met Pseudomonas aeruginosa: nat testen als kritieke factor voor de drinkwaterhygiëne – dit moet u weten 

De bacterie Pseudomonas aeruginosa vormt in het bijzonder voor zieken of mensen met een zwak immuunsysteem een groot risico voor de gezondheid. Daarom gelden in belangrijke openbare instellingen – zoals in ziekenhuizen, woonzorgcentra, instellingen voor ambulante medische verzorging en kinderdagverblijven – strenge preventiemaatregelen en verplichte onderzoeken. Naast het belang voor de gezondheid kost de sanering van besmette drinkwaterinstallaties veel geld en inspanning van het personeel. Hoewel er strategieën bestaan om dat te vermijden, zijn veel drinkwaterinstallaties toch besmet met deze staafvormige bacteriën: Een belangrijke bron zijn onderdelen die tijdens het nat testen bij de fabrikant besmet worden. Een veilig alternatief voor deze testmethode is het droog testen, zoals SCHELL consequent doet. Toch zijn er nog steeds producten zoals watermeters, veiligheidsinrichtingen en drukverhogingsinstallaties, waarbij door de onvermijdelijke instel- en kalibratiewerkzaamheden nat testen vereist is. Daarom moeten ontwerpers en sanitaire installateurs hierover het volgende weten.

Pseudomonas aeruginosa: een onzichtbaar gevaar

Levensomstandigheden van Pseudomonas aeruginosa

Optimale levensomstandigheden voor de typische koudwaterbacterie zijn watertemperaturen tussen 25 °C en maximum 45 °C – de bacterie kan zich echter ook vermenigvuldigen bij lagere temperaturen dan 10 °C, maar langzamer. Voor een vermenigvuldiging heeft pseudomonas in feite niet meer nodig dan de koolstof in de lucht – in tegenstelling tot Legionella spec. kunnen ze zich daarom ook ontwikkelen op vochtige oppervlakken die net geproduceerd zijn.

Gevaren voor de gezondheid door Pseudomonas aeruginosa

Pseudomonas is voor de normale, gezonde bevolking niet gevaarlijk. Er is een risico bij huidletsels, niet-lichaamseigen systemen zoals katheters en voor mensen met bepaalde ziektes, zoals mucoviscidose. Andere risicogroepen zijn mensen die snel het ziekenhuis mochten verlaten, maar nog niet volledig op krachten zijn, evenals kinderen, aangezien hun immuunsysteem nog niet volledig ontwikkeld is. Met het oog daarop geldt een jaarlijks verplicht onderzoek in de gezondheidsbranche en in kinderdagverblijven, te beginnen bij de ingebruikname of na grote aanpassingen.

Hoe komt Pseudomonas aeruginosa in drinkwaterinstallaties? 

Uiteindelijk komt pseudomonas via besmette onderdelen in de drinkwaterinstallatie terecht. De onderdelen worden besmet door het water dat fabrikanten gebruiken bij nat testen en instellingswerkzaamheden. Zelfs als het water daarbij regelmatig wordt vervangen, kan men niet garanderen dat het vrij van bacteriën is, aangezien bacteriën zich ook vestigen op oppervlakken van buizen en opslagtanks, van waaruit ze telkens opnieuw in het testwater kunnen terechtkomen.

Risico op besmetting bij nat testen 

Nat testen is of was lang een gebruikelijke methode in de kraanindustrie om de dichtheid of looptijd van onderdelen te testen. Deze methode houdt echter ook het risico in op besmetting met Pseudomonas aeruginos, wat tot ca. 10 jaar geleden niet bekend was.

Verloop van nat testen 

Bij nat testen – de klassieke dichtheidstest – wordt de kraan aan de aansluitkant opgeschroefd, gevuld met water en wordt gecontroleerd of de druk behouden blijft. Bij de functietest wordt de kraan aangesloten op proceswater en wordt gekeken naar de looptijd, de activeringstijd dus: hoeveel tijd is nodig van het openen tot het sluiten? 

Nadelen van nat testen 

Na het nat testen kan de kraan niet volledig watervrij gemaakt worden – noch door uit te blazen, noch door hete lucht. Daardoor kan niet uitgesloten worden dat zich resten van water en bijgevolg ook bacteriën in de kraan bevinden, zeker rond afdichtingen, een favoriete plekje van bacteriën voor hun vermenigvuldiging. Bij metalen bestaat bovendien het risico dat zich corrosie vormt en afzet – die kan later loskomen, verstoppingen veroorzaken en zo de werking beïnvloeden.

Waarop ontwerpers en installateurs moeten letten 

Om die redenen moet ontwerpers en installateurs overal waar dat mogelijk is gebruikmaken van droog geteste onderdelen, zoals sanitaire kranen van SCHELL. Deze voldoen namelijk aan de eisen van hygiënisch onberispelijke oppervlakken die in contact komen met water volgens DVGW W 551-4 en VDI 6023 blad 1. In het algemene deel van het bestek en bij bestellingen moet de tekst daarom eisen stellen aan de hygiënische kwaliteit van onderdelen. Er zijn echter ook onderdelen zoals watermeters, elektrische doorstroomverwarmers en drukverhogingsinstallaties, waarbij nat testen onvermijdelijk is. Houd hier rekening met het hygiënisch concept van de fabrikant tot de montageplaats volgens DVGW W 551-4 (A); voor uw eigen veiligheid dient u hierover te beschikken.

Nat testen – hygiënisch een risico 

Zeker in de gezondheidsbranche en in kinderdagverblijven is het cruciaal dat gemonteerde producten hygiënisch onberispelijk zijn. Dat betekent dat ze vooral geen Pseudomonas aeruginosa mogen bevatten. Bij nat geteste onderdelen bestaat het risico dat er nog resten water achterblijven waarin zich pseudomonas bevindt. Om die reden werkt SCHELL consequent met hygiënisch veilige droge testen en is op dat vlak een van de pioniers in de sector. 

Verneem meer over het verloop en de voordelen van droog testen