Mealprep_Header

Trend: meal prepping – voordelen, risico's en de rol van drinkwater 

Tussen werk, afspraken en huishouden door blijft er nauwelijks tijd over om elke maaltijd vers te bereiden. Daarom eten we steeds vaker fastfood of improviseren we met wat in de koelkast staat. Huidige trend en mogelijke alternatieven: meal prepping. Het begrip komt uit het Engels ('meal preparation') en betekent de geplande voorbereiding van maaltijden – voor de volgende dag of de hele week. Maar hoe veilig zijn deze vooraf bereide maaltijden uit microbiologisch standpunt? Welke risico's zijn er inzake houdbaarheid en levensmiddelenhygiëne? Welke rol speelt het gebruikte drinkwater?

Voordelen van meal prepping 

Maaltijden plannen en voorbereiden heeft talloze voordelen. De bereiding van grote hoeveelheden bespaart niet alleen tijd en geld, maar vereenvoudigt ook het dagelijkse leven – zeker voor wie gaat werken. In plaats van dure kant-en-klare gerechten te kopen of na een werkdag nog lang in de keuken te staan, kunnen vooraf gekookte maaltijden meteen gegeten worden. De bewuste bereiding van evenwichtige maaltijden of snacks heeft een bijkomend voordeel: het ondersteunt en stimuleert een gezonde voeding.

Microbiologische risico's bij meal prepping 

Overal waar levensmiddelen verwerkt, bewaard of geconsumeerd worden, bestaan risico's voor de levensmiddelenhygiëne. Naast de algemene hygiënische normen moeten zeker ook de volgende aspecten in acht genomen worden om microbiologische risico's te vermijden.

Besmetting tijdens de bereiding 

Bij de bereiding van levensmiddelen bestaat altijd het risico op zogenoemde kruisbesmetting – schadelijke bacteriën die van het ene levensmiddel op het andere terechtkomen. Zeker bij rood vlees of eieren is er een aanzienlijk risico op ziekteverwekkers, zoals salmonella. Naast een grondige reiniging – ook van handen en kookgerei – is het daarom essentieel om rauwe en gekookte voedingsmiddelen apart te bewaren en te verwerken. 

Ondeskundige opslag 

Bij een onjuiste bewaring van afgewerkte meal-prep-gerechten kunnen gevaarlijke bacteriën voor de gezondheid zich snel vermenigvuldigen. Om dat de vermijden, is een droge en koele opslag absoluut noodzakelijk, in volledig afsluitbare recipiënten. In de koelkast kunnen de gerechten gedurende ca. 3 tot 4 dagen veilig bewaard worden. Anders vriest u de maaltijden in – in de vriezer blijven ze tot 12 maanden houdbaar. 

Problemen bij de bewaring in water 

Meal prepping is meer dan het vooraf koken van volledige maaltijden – het omvat ook het klaarmaken van afzonderlijke ingrediënten, zoals vers fruit of groente. Op sociale media circuleert vaak een zogenoemde geheime tip om geschild en gesneden fruit of groente te bewaren in recipiënten gevuld met leidingwater. Vanuit microbiologisch standpunt is die methode niet aan te bevelen: enerzijds worden de geschilde levensmiddelen door het contact met de handen besmet en vermeerderen deze bacteriën zich vervolgens in het water. Anderzijds verdwijnen heel wat voedingsstoffen uit de gesneden levensmiddelen in het water. Daardoor verliezen ze zowel smaak als kwaliteit. Bioloog dr. Rainer Wegerhoff heeft dat eens microscopisch bewezen aan de sterrenkok Tim Melzer. Hij sneed blaadjes sla; de ontsnappende celvloeistof en de groei van bacteriën die instaan voor verrotting toont hij daarna op indrukwekkende wijze onder de microscoop.

Water is een bederfelijk levensmiddel 

Water speelt een centrale rol bij de voeding. We drinken het en gebruiken het om te koken – zowel om ingrediënten te wassen als bij de bereiding van talrijke gerechten. Daarbij vergeten we vaak dat drinkwater, net als andere voedingsmiddelen, ook bederfelijk is. Daarom is het cruciaal te zorgen voor de kwaliteit van het water en een correct gebruik. Volgens het Umweltbundesamt (Duitse federale dienst voor milieu) mag water dat voor de bereiding van voedsel of om te drinken wordt gebruikt, niet langer dan vier uur in de drinkwaterinstallatie stilstaan. Als daarmee rekening wordt gehouden, is water een ongelooflijk en duurzaam levensmiddel. In vergelijking met flessenwater ontstaan namelijk bij het transport bijna geen schadelijke uitlaatgassen en er worden ook geen plastic flessen gevuld, die op het einde van de levenscyclus microplastics worden. 

Als u leidingswater voor consumptie wil gebruiken, maar niet zeker bent, doet u de test met de handrug. Vers water voelt koel aan – laat het water lopen tot het koel uit de kraan komt.

Handige tips voor veilige meal prepping 

  • Levensmiddelen vakkundig gebruiken: Houd rekening met de koelketen en de houdbaarheidsdatum, vermijd kruisbesmetting van rauw vlees en eieren met andere voedingsmiddelen. 
  • Neus gebruiken: Als voedingsmiddelen vreemd ruiken, consumeert u deze best niet. Als de houdbaarheidsdatum echter verstreken is, maar het product er nog goed uitziet en normaal ruikt, kunt u dat nog consumeren, maar niet geopend nog langer bewaren. 
  • Hygiëne boven alles: Was grondig uw handen, reinig en desinfecteer het werkvlak, keukenapparaten en kookgerei, vervang/was handdoeken en doeken regelmatig. 
  • De juiste bewaring is essentieel: Bewaar voedingsmiddelen droog en koel in volledig afsluitbare recipiënten, in de koelkast niet langer dan 3-4 dagen. 
  • Waterkwaliteit: Zorg dat water voor consumptie niet langer dan 4 uur stilstaat, gebruik of spoel alle aftappunten regelmatig. 

Meal prepping kan een gezonde en handige optie zijn om het dagelijkse leven efficiënter te laten verlopen en bij te dragen aan een evenwichtige voeding. Cruciaal zijn daarbij echter enkele fundamentele aspecten om microbiologische risico's te vermijden. Opdat de bereide gerechten niet alleen goed zouden smaken, maar ook veilig gegeten kunnen worden, zijn een hygiënische bereiding, de juiste bewaring en de naleving van de waterkwaliteit cruciaal.

Andere thema's